အလြန္အေရးပါေသာfile extension.
ဒီေန႔ေတာ့ သတိရသေလာက္ file extension နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလး နဲနဲပါးပါး ရႊီးရႊမ္းၾကည့္မယ္ဗ်ာ။
File extension ဆိုတာ ရွိေနတဲ့ ဖိုင္ဟာ ဘယ္လို ဖိုင္အမ်ဳိးအစားျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာကို ေဖၚျပေပးတဲ့ အမ်ဳိးအစားခြဲျခားျပသည့္ အမွတ္သညယျဖစ္ပါတယ္။ မသိတဲ့လူေတြအတြက္ ထင္သာျမင္သာတဲ့ ဥပမာေပးရ ရင္ Facebook.apk ဆိုတဲ့ software ေလးမွာ Facebook ဆိုတဲ့ နာမည္ေနာက္က ေဒါ့တ္ (.) ၿပီးရင္ေရးထားတဲ့ apk ဆိုတာ သူ႔ရဲ႕ file extension ပါ။ apk ဆိုတာ Android package အတိုေခါက္ ေခၚတာပါ။ file extension ေတြ ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ ဘာလဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ နိဒါန္းကို ဒီမွာ နားမယ္။
OK, Computer မွာ program တစ္ခု သြင္းတိုင္း program နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ file type ေလးေတြပါ တပါတည္း ပါဝင္တက္ပါတယ္။ ဥပမာ – something.psd ဆိုတဲ့ file ေလး ရွိတယ္ ဆိုပါစို႔။ ကိုယ့္ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ Adobe Photoshop installed လုပ္မထားဘူးဆိုရင္ something.psd ဆိုတဲ့ ဖိုင္ကို ကြန္ပ်ဴတာက unknown file လို႔ပဲ ျပေနမွာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ Windows ရဲ႕ default file type ေတြထဲမွာ .psd မပါဝင္လို႔ပါပဲ။ အဲဒီ something.psd ကို double click နဲ႔ ဖြင့္ၾကည့္ open with ဆိုၿပီး ဖြင့္ရမယ့္ program ေတာင္းလိမ့္မယ္။ Adobe Photoshop ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ တန္းၿပီး ပြင့္လာလိမ့္မယ္။
ကြ်န္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာက file extension ကို ကစားနည္းေလးပါ။ အလြန္ အသံုးဝင္ပါတယ္။ Folder lock, Windows lock ေတြ သံုးစရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ကိုယ္ဝွက္ခ်င္တာ ဖြင့္မၾကည့္ေစခ်င္တာေတြကို ပံုဖ်က္ ပုန္းေရွာင္နည္းေပါ့။ အိုစေက ဇာတ္လမ္းမစခင္ file type ေလး အခ်ဳိ့နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးဖို႔ လိုမယ္ထင္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာျဖစ္ျဖစ္ ဖုန္းျဖစ္ျဖစ္ အသံုးျပဳသူတိုင္း သိထားသင့္တာက file format ပါ။ ဓါတ္ပံုေတြဆိုရင္ အသံုးအမ်ားဆံုးက .jpg or .JPEG, .PNG, .BMP. ဗြီဒီယို ေတြဆိုရင္ အသံုးမ်ားတာေတြက .mp4, .avi, .3gp and .MPEG စသျဖင့္ေပါ့။ အသံဖိုင္ေတြဆိုရင္ .mp3, .WMA, .ogg စသျဖင့္သံုးၾကပါတယ္။ ဒါက လူသိမ်ား အသံုးမ်ားတာေလးေတြ ဥပမာ ေျပာတာ။ အိုေက အလုပ္စမယ္။
Computer ရဲ႕ default သက္မွတ္ခ်က္အရ file type ေတြကို hide ထားတယ္ဗ်။ file extension ေတြ ျမင္ရဖို႔ အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ control panel ကို သြားပါ။ files and folder ထဲဝင္ Folder options ထဲက check box ေလးေတြထဲမွာ Hide extension for known file type ဆိုတာေလးကို အမွန္ျခစ္ ျဖဳတ္ပါ။ ၿပီးရင္ apply and OK ေပး။ အကုန္ပိတ္ၿပီး ျပန္ထြက္ခဲ့ေတာ့။
Files ေတြကို ျပန္ၾကည့္ ဘာထူးလဲလို႔။ File ေနာ္ Folder မဟုတ္ဘူး။ Filebနာမည္ေလးေတြရဲ႕ ေနာက္မွာ ( . ) ေလးနဲ႔ ေနာက္က file type ေလးေတြပါ ေပၚေနပါလိမ့္မယ္။ ကဲဗ်ာ ရွင္းေအာင္ လက္ေတြ႕ ဥပမာေလးတစ္ခု လုပ္ၾကည့္မယ္။ notepad ကိုဖြင့္မယ္ I love you လို႔ ေရးလိုက္ ၿပီးရင္ desktop ေပၚမွာ note ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ save လိုက္။ Desktop မွာ ေသခ်ာၾကည့္ note.text ဆိုတဲ့ ဖိုင္ေလး ေတြ႕လား။ Double click နဲ႔ ဖြင့္လိုက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရးထားတဲ့ I love you ေလး ေပၚတယ္ဟုတ္။ ျပန္ပိတ္လိုက္။ အဲဒီ note.text ေလးကို mouse နဲ႔ တခ်က္ႏွိပ္ ၿပီးရင္ keyboard ေပၚက f2 ခလုတ္ေလး ႏွိပ္။ Cursor ကို ” . ” ရဲ႕ ေနာက္မွာ ခ် ၿပီး text ေလးကိုဖ်က္ ႀကိဳက္တာ တခုခု ဥပမာ – note.bin လို႔ ေျပာင္းလိုက္။ ၿပီးရင္ ျပန္ဖြင့္ၾကည့္ open with ဆိုၿပီး ဘာနဲ႔ ဖြင့္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ၿပီေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ notepad program က ဦးစားေပး ဖက္ေပးမယ့္ file format ျဖစ္တဲ့ text မဟုတ္ေတာ့ ဘာနဲ႔ဖက္ရမွန္းမသိ ျဖစ္သြားတာ။ ျပန္ဖက္လို႔ ရ ခ်င္ရင္ နာမည္ျပန္ေျပာင္းၿပီး note.text ထားလိုက္ I love you ေလး ျပန္ေပၚလာမယ္။ ဒါက ဖြင့္မရ ယံုသပ္သပ္ပဲ။
ျပသနာ နဲနဲ ထပ္ရွာၾကည့္မယ္။ ေစာနက note.text ေလးကို rename ေနာက္တခါ လုပ္မယ္။ ဒီတခါ .txt ေလးကို .jpg လို႔ ေျပာင္းလိုက္မယ္။ warning dialogue ေပၚလာမယ္ OK ပဲေပါ့။ ေသခ်ာ ၾကည့္ၾကည့္ note.jpg ဆိုတဲ့ ဖိုင္ပံုစံေလးက ဓါတ္ပံုဖိုင္ေလးနဲ႔ တူမသြားဘူးလား? Double click နဲ႔ ဖြင့္ၾကည့္ picture viewer ပြင့္လာၿပီး error ျပလိမ့္မယ္။ ျပန္ပြင့္ခ်င္ရင္ note.jpg ကို note.txt ျပန္ေျပာင္းလိုက္ေပါ့။ သေဘာတရားကေတာ့ ဒါပါပဲ။ ၂ နည္းရွိတယ္ ပထမနည္းက ဖြင့္မရေအာင္ ေပါက္ကရ extension တခုခု ထားလိုက္တဲ့နည္း။ ဒုတိယနည္းက ဖြင့္မရေအာင္ အမ်ဳိးမတူ extension တခုခု ထားလိုက္တာ။ ဓါတ္ပံုဖိုင္ကို ဗြီဒီယို extension ထားလိုက္ရင္ player ပြင့္လာၿပီး ပံုမေပၚဘူး ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒီနည္းေလးေတြသံုးၿပီး ကိုဝွက္ထားခ်င္တဲ့ ဓါတ္ပံု၊ ဗြီဒီယို၊ စာအုပ္ အစရွိတဲ့ ဖိုင္ေတြကို extension ေလး ေျပာင္းၿပီး သူမ်ား ဖြင့္မရေအာင္ ပိတ္ထားလိုက္ရံုပဲ။
တခု မေမ့ဖို႔က extension ေျပာင္း နာမည္ေျပာင္း ကိစၥေတြ ၿပီးရင္ folder options ထဲက check box မွာ hide extension for known file type ကို ျပန္ျခစ္ထားလိုက္ စိတ္ခ်ရတာေပါ့။ ေတာ္ေသးၿပီ။
©MaungNyiZaw.
File extension ဆိုတာ ရွိေနတဲ့ ဖိုင္ဟာ ဘယ္လို ဖိုင္အမ်ဳိးအစားျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာကို ေဖၚျပေပးတဲ့ အမ်ဳိးအစားခြဲျခားျပသည့္ အမွတ္သညယျဖစ္ပါတယ္။ မသိတဲ့လူေတြအတြက္ ထင္သာျမင္သာတဲ့ ဥပမာေပးရ ရင္ Facebook.apk ဆိုတဲ့ software ေလးမွာ Facebook ဆိုတဲ့ နာမည္ေနာက္က ေဒါ့တ္ (.) ၿပီးရင္ေရးထားတဲ့ apk ဆိုတာ သူ႔ရဲ႕ file extension ပါ။ apk ဆိုတာ Android package အတိုေခါက္ ေခၚတာပါ။ file extension ေတြ ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ ဘာလဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ နိဒါန္းကို ဒီမွာ နားမယ္။
OK, Computer မွာ program တစ္ခု သြင္းတိုင္း program နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ file type ေလးေတြပါ တပါတည္း ပါဝင္တက္ပါတယ္။ ဥပမာ – something.psd ဆိုတဲ့ file ေလး ရွိတယ္ ဆိုပါစို႔။ ကိုယ့္ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ Adobe Photoshop installed လုပ္မထားဘူးဆိုရင္ something.psd ဆိုတဲ့ ဖိုင္ကို ကြန္ပ်ဴတာက unknown file လို႔ပဲ ျပေနမွာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ Windows ရဲ႕ default file type ေတြထဲမွာ .psd မပါဝင္လို႔ပါပဲ။ အဲဒီ something.psd ကို double click နဲ႔ ဖြင့္ၾကည့္ open with ဆိုၿပီး ဖြင့္ရမယ့္ program ေတာင္းလိမ့္မယ္။ Adobe Photoshop ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ တန္းၿပီး ပြင့္လာလိမ့္မယ္။
ကြ်န္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာက file extension ကို ကစားနည္းေလးပါ။ အလြန္ အသံုးဝင္ပါတယ္။ Folder lock, Windows lock ေတြ သံုးစရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ကိုယ္ဝွက္ခ်င္တာ ဖြင့္မၾကည့္ေစခ်င္တာေတြကို ပံုဖ်က္ ပုန္းေရွာင္နည္းေပါ့။ အိုစေက ဇာတ္လမ္းမစခင္ file type ေလး အခ်ဳိ့နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးဖို႔ လိုမယ္ထင္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာျဖစ္ျဖစ္ ဖုန္းျဖစ္ျဖစ္ အသံုးျပဳသူတိုင္း သိထားသင့္တာက file format ပါ။ ဓါတ္ပံုေတြဆိုရင္ အသံုးအမ်ားဆံုးက .jpg or .JPEG, .PNG, .BMP. ဗြီဒီယို ေတြဆိုရင္ အသံုးမ်ားတာေတြက .mp4, .avi, .3gp and .MPEG စသျဖင့္ေပါ့။ အသံဖိုင္ေတြဆိုရင္ .mp3, .WMA, .ogg စသျဖင့္သံုးၾကပါတယ္။ ဒါက လူသိမ်ား အသံုးမ်ားတာေလးေတြ ဥပမာ ေျပာတာ။ အိုေက အလုပ္စမယ္။
Computer ရဲ႕ default သက္မွတ္ခ်က္အရ file type ေတြကို hide ထားတယ္ဗ်။ file extension ေတြ ျမင္ရဖို႔ အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ control panel ကို သြားပါ။ files and folder ထဲဝင္ Folder options ထဲက check box ေလးေတြထဲမွာ Hide extension for known file type ဆိုတာေလးကို အမွန္ျခစ္ ျဖဳတ္ပါ။ ၿပီးရင္ apply and OK ေပး။ အကုန္ပိတ္ၿပီး ျပန္ထြက္ခဲ့ေတာ့။
Files ေတြကို ျပန္ၾကည့္ ဘာထူးလဲလို႔။ File ေနာ္ Folder မဟုတ္ဘူး။ Filebနာမည္ေလးေတြရဲ႕ ေနာက္မွာ ( . ) ေလးနဲ႔ ေနာက္က file type ေလးေတြပါ ေပၚေနပါလိမ့္မယ္။ ကဲဗ်ာ ရွင္းေအာင္ လက္ေတြ႕ ဥပမာေလးတစ္ခု လုပ္ၾကည့္မယ္။ notepad ကိုဖြင့္မယ္ I love you လို႔ ေရးလိုက္ ၿပီးရင္ desktop ေပၚမွာ note ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ save လိုက္။ Desktop မွာ ေသခ်ာၾကည့္ note.text ဆိုတဲ့ ဖိုင္ေလး ေတြ႕လား။ Double click နဲ႔ ဖြင့္လိုက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရးထားတဲ့ I love you ေလး ေပၚတယ္ဟုတ္။ ျပန္ပိတ္လိုက္။ အဲဒီ note.text ေလးကို mouse နဲ႔ တခ်က္ႏွိပ္ ၿပီးရင္ keyboard ေပၚက f2 ခလုတ္ေလး ႏွိပ္။ Cursor ကို ” . ” ရဲ႕ ေနာက္မွာ ခ် ၿပီး text ေလးကိုဖ်က္ ႀကိဳက္တာ တခုခု ဥပမာ – note.bin လို႔ ေျပာင္းလိုက္။ ၿပီးရင္ ျပန္ဖြင့္ၾကည့္ open with ဆိုၿပီး ဘာနဲ႔ ဖြင့္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ၿပီေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ notepad program က ဦးစားေပး ဖက္ေပးမယ့္ file format ျဖစ္တဲ့ text မဟုတ္ေတာ့ ဘာနဲ႔ဖက္ရမွန္းမသိ ျဖစ္သြားတာ။ ျပန္ဖက္လို႔ ရ ခ်င္ရင္ နာမည္ျပန္ေျပာင္းၿပီး note.text ထားလိုက္ I love you ေလး ျပန္ေပၚလာမယ္။ ဒါက ဖြင့္မရ ယံုသပ္သပ္ပဲ။
ျပသနာ နဲနဲ ထပ္ရွာၾကည့္မယ္။ ေစာနက note.text ေလးကို rename ေနာက္တခါ လုပ္မယ္။ ဒီတခါ .txt ေလးကို .jpg လို႔ ေျပာင္းလိုက္မယ္။ warning dialogue ေပၚလာမယ္ OK ပဲေပါ့။ ေသခ်ာ ၾကည့္ၾကည့္ note.jpg ဆိုတဲ့ ဖိုင္ပံုစံေလးက ဓါတ္ပံုဖိုင္ေလးနဲ႔ တူမသြားဘူးလား? Double click နဲ႔ ဖြင့္ၾကည့္ picture viewer ပြင့္လာၿပီး error ျပလိမ့္မယ္။ ျပန္ပြင့္ခ်င္ရင္ note.jpg ကို note.txt ျပန္ေျပာင္းလိုက္ေပါ့။ သေဘာတရားကေတာ့ ဒါပါပဲ။ ၂ နည္းရွိတယ္ ပထမနည္းက ဖြင့္မရေအာင္ ေပါက္ကရ extension တခုခု ထားလိုက္တဲ့နည္း။ ဒုတိယနည္းက ဖြင့္မရေအာင္ အမ်ဳိးမတူ extension တခုခု ထားလိုက္တာ။ ဓါတ္ပံုဖိုင္ကို ဗြီဒီယို extension ထားလိုက္ရင္ player ပြင့္လာၿပီး ပံုမေပၚဘူး ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒီနည္းေလးေတြသံုးၿပီး ကိုဝွက္ထားခ်င္တဲ့ ဓါတ္ပံု၊ ဗြီဒီယို၊ စာအုပ္ အစရွိတဲ့ ဖိုင္ေတြကို extension ေလး ေျပာင္းၿပီး သူမ်ား ဖြင့္မရေအာင္ ပိတ္ထားလိုက္ရံုပဲ။
တခု မေမ့ဖို႔က extension ေျပာင္း နာမည္ေျပာင္း ကိစၥေတြ ၿပီးရင္ folder options ထဲက check box မွာ hide extension for known file type ကို ျပန္ျခစ္ထားလိုက္ စိတ္ခ်ရတာေပါ့။ ေတာ္ေသးၿပီ။
©MaungNyiZaw.
No comments:
Post a Comment